تبیین شعار سال94 ؛ چرایی، چیستی و چگونگی؟
الف) چرایی و فلسفه نامگذاری
1- وقوع رخدادها و چالشهای مهمی مانند توافق هسته‌ای، انتخابات و تحولات منطقه‌ای در سال جاری که عبور از آنها مستلزم آرامش و ثبات در کشور است. در این راستا، پرونده هسته‌ای کشورمان به جهت لزوم تعیین سرنوشت آن در سال جاری و انجام مذاکراتی که به صدور بیانیه مشترک دستگاه دیپلماسی کشورمان با گروه 1+5 منجر شده است، از اهمیت ویژه‌ای برخورد دار بوده و همدلی دولت و ملت در عدم تمکین به زیاده خواهی‌های طرف مقابل و مقاومت در برابر فشارهای اقتصادی تاثیر بسیار زیادی دارد.
2- همدلی و همزبانی دولت و ملت در عبور کشور از شرایط دشوار اقتصادی ناشی از فشار تحریم‌ها که همه امید دشمنان کشورمان را به خود اختصاص داده است، نقش بسیار تعیین کننده‌ای دارد. این تاثیر با توافق یا عدم توافق نیز تغییر نمی‌کند؛ چرا که در صورت عدم توافق، ایستادگی و مقاومت مردم در تحمل برخی از تنگناهای اقتصادی حرف اول را خواهد زد و علت العلل لغو تحریم‌ها نیز همین امر خواهد بود. چنانچه رئیس جمهور آمریکا اذعان کرد که فشار تحریم‌ها در عقب نشینی ایران از حق هسته‌ای خود تاثیری نداشته است. در صورت توافق نیز رابطه مستقیمی میان استفاده از زمینه‌ها و شرایط برآمده از نتایج کسب شده با یک صدایی دولت و ملت و همراهی مردم با دستگاه دیپلماسی کشورمان دارد.
3- خنثی‌سازی پیامدها و عواقب منفی ناشی از واگرایی ها و دوقطبی‌سازی‌های فتنه‌گران که به سرمایه اجتماعی نظام لطمه زده و با وقوع رویدادهایی چون انجام توافق یا عدم توافق هسته‌ای و برگزاری دو انتخابات هم‌زمان در پایان سال جاری احتمال تشدید نیز دارد.
4- بسیج تمامی ظرفیتها و نیروهای داخلی در راستای نگاه به درون و مقاوم‌سازی کشور در عرصه های مختلف بویژه اقتصادی در سایه همدلی و همکاری بین دولت و ملت و هم افزایی استعداد نیروهای داخلی.
5 - جلوگیری از فرسایش توان منطقه‌ای جمهوری اسلامی با توجه به مناقشات حساسی که در کشورهای منطقه از جمله؛ یمن، عراق، سوریه و .... در جریان است.
اهداف مقام معظم رهبری از انتخاب شعار سال
مقام معظم رهبری در تبیین شعار « همدلی و همزبانی دولت و ملت» به اهداف زیر اشاره فرمودند:
1- تقویت انسجام اجتماعی و ملی
2- کمک به دولت با توجه به چالشهای موجود کشور
3- توجه به حقوق دو جانبه ملت و دولت
4- لزوم انتقاد به جا و مناسب از دولت به نحوی که موجب بی‌اعتمادی ملت و اهانت به دولت نشود.
5- لزوم پرهیز دولت از تحقیر و اهانت به منتقدین خود
6- متهم نکردن دولت به بهانه دغدغه داشتن و دلواپس بودن
7- عدم نادیده گرفتن زحمات و خدمات دولت
8- توجه دادن به قضاوت رهبری در خصوص دولت‌ها بر اساس عملکرد آنها
9- رفع مشکلات کشور با همکاری دولت و ملت
ب) چیستی و ماهیت شعار سال
شعار «همدلی و همزبانی دولت و ملت» برخلاف شعارهای چند سال گذشته که بیشتر اقتصادی و بعضا فرهنگی بود، ماهیت سیاسی و اجتماعی دارد که از چهار واژه تشکیل شده است؛ همدلی و همزبانی دو کلمه مترداف هستند که در ادب فارسی به مفهوم همکاری صمیمانه و قلبی به کار رفته است. مقصود از واژه «ملت» که کلید واژه اصلی این شعار به حساب می‌آید، مردم مسلمان ایران به عنوان صاحبان اصلی انقلاب اسلامی می باشند و بدون کمک و اراده آنها هیچ یک از اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی محقق نشده و نخواهد شد. «دولت» اما در قاموس سیاست به دو معنا به کار رفته است. یک مقصود از دولت، تعدادی از وزرا هستند که در مجموعه‌ای تحت عنوان «کابینه دولت» مشغول انجام وظیفه هستند و یا بعضا در دایره‌ای وسیع‌تر به همه قوه مجریه در مقابل سایر قوا دولت اطلاق می شود.
این در حالی است که در ادبیات سیاسی، دولت عمدتا به معنای حکومت کاربرد داشته و اساسا وقتی دولت در کنار ملت قرار می‌گیرد، شامل همه سیستم سیاسی و نظام تعریف می شود. از فحوای کلام مقام معظم رهبری در خصوص دولت نیز دو نوع برداشت صورت می گیرد؛ یک گروه منظور معظم له را به معنای حکومت و کلیه کارگزاران نظام گرفته و گروهی دیگر صرفا قوه مجریه را مخاطب فرض کرده‌اند. مراجعه به متن سخنان ایشان در حرم رضوی نشان می‌دهد که وقتی می فرمایند: «دولت‌ها در نظام اسلامی باید مورد حمایت مردم قرار بگیرند، حتی از سوی کسانی که به این شخص خاص در دولت رای ندادند هم باید مورد پشتیبانی و حمایت قرار بگیرند.» و یا «هر دولتی که در چارچوب قانون اساسی بر سر کار بیاید دولت قانونی است، دولت مشروع است. مهم نیست که چقدر و چه نسبتی از آحاد رای دهندگان به این رئیس جمهور یا آن رئیس جمهور رای دادند.» نشان دهنده تاکید بر قوه مجریه است. اما آنجاکه سخن از عدالت قضایی به میان می‌آورند، اشاره به کلیه کارگزاران نظام و مجموعه حاکمیت دارند. ضمن آن که از مضمون پیام نوروزی مفهوم کلی حکومت از واژه دولت مستفاد می‌گردد.
چنانچه معظم له از این شعار به عنوان یک شرط مهم برای دستیابی ملت ایران به آرزوهای بزرگ یاد کرده و فرمودند:
یکی از مهم‌ترین شروط عبارت است از همکاری‌های صمیمانه میان ملّت و دولت؛ اگر این همکاری صمیمانه از دو سو شکل بگیرد، یقیناً همه‌ی آنچه را که جزو آرزوهای ما است، دست‌یافتنی است و آثار آن را مردم عزیزمان به چشم خواهند دید. دولت، کارگزار ملّت است؛ و ملّت، کارفرمای دولت است. هرچه بین ملّت و دولت صمیمیّت بیشتر و همکاری بیشتر و همدلی بیشتری باشد، کارها بهتر پیش خواهد رفت. باید به یکدیگر اعتماد کنند؛ هم دولت، ملّت را به معنای واقعی کلمه قبول داشته باشد و ارزش و اهمّیّت و توانایی‌های ملّت را بدرستی بپذیرد، هم ملّت به دولت که کارگزار کارهای او است به معنای حقیقی کلمه اعتماد کند.
منظور از همدلی و همزبانی دولت و ملت
- صداقت در تعامل بین دولت و ملت
- دلسوزی در انتقاد نسبت به عملکرد دولت
- انعکاس صدای واحد در موضوعات مهم و اتخاذ مواضع هماهنگ و همسو در سطح ملی
- درک متقابل دولت و ملت نسبت به هم
- توجه دادن دولت به مطالبات واقعی مردم (معیشت، اقتصاد و مبارزه با فساد)
- بازسازی و تقویت گفتمان و نگاه مفهومی مشترک بین نخبگان و توده مردم در خصوص مسائل کلان نظام
- همکاری و هم‌افزایی برای حل مشکلات اساسی
موانع همدلی و همزبانی دولت و ملت
- غلبه منافع جناحی و گروهی و قرائت‌های منفعتطلبانه در مواجهه با مسائل اساسی کشور
- عدم درک و فهم صحیح موضوع
- نفوذ و فعال بودن عناصر فتنهجو و اختلافافکن
- ضعف در اتخاذ مواضع سنجیده و حساب شده از سوی مسئولین
- پدید آمدن احساس و ذهنیت نادیده گرفته شدن مشکلات و نیازهای واقعی مردم(مشکلات معیشتی، برخورد با فساد و تبعیض و...)
- پدید آمدن فاصله بین مردم و مسئولین
- غلبه مطالبات معیشتی و مادی بر روحیه آرمانخواهی و ارزشگرایی
- افزایش سیاست گریزی و بی‌تفاوتی سیاسی در بین مردم
- ضعف در تمکین به قوانین، ضوابط و مرجعیت انسجامبخش و فصلالخطاب
- غفلت از وجود دشمنیها و کینهورزیهای بیگانه و ضدانقلاب
ج) چگونگی تحقق شعار سال و راهکارهای عملی
پرسشی که معمولا در پایان هر سال در رابطه با شعار سال مطرح می‌گردد به میزان تحقق آن در عرصه عمل مربوط می شود. این سوال اما زمانی با پاسخ مثبت مواجه می شود که از ابتدای طرح راهکارهای اجرایی آن ارائه و هر یک از مخاطبان آن، وظایف خویش را مشخص نمایند تا در اواخر از خود بپرسند که تا چه اندازه وظیفه خود را در این زمینه انجام داده و به تحقق شعار سال کمک کرده‌اند. به همین منظور در ادامه به وظایف ملت به عنوان موثرترین قشر در کاربردی نمودن شعارهای سال و پیشبرد اهداف نظام اسلامی، وظیفه‌ای که دولتمردان به عنوان کارگزاران مردم اعم از مسئولان دستگاه اجرایی یا سایر قوا، و در پایان نیز به نقش خواص که مخاطبان این نوشتار هستند، فهرست وار اشاره شده است.
1- وظایف ملت
- اعتماد واقعی به دولت و صبر پیشگی در تحقق وعده‌های دولت
- پرهیز از برخوردهای احساسی و هیجانی
- هوشیاری نسبت به اهداف دشمنان در عدم همراهی با دولت در حل مشکلات کشور
- درک حساسیت وضعیت موجود و تلاش دولت جهت حل مشکلات
- همراهی عملی در مقابله با مشکلات اقتصادی از طریق صرفه‌جویی و تحریم کالاهای خارجی
2- وظایف دولت
- پذیرش واقعی ملت و باور اهمیت، ارزش و توانایی مردم(اعتقاد به مردم)
- اجتناب از اتخاذ مواضع افراطی و تصمیمات احساسی و نسنجیده
- پرهیز جدی از تحریک افکار عمومی از طریق پاسداشت ارزش‌ها و خودداری از اقدامات ضدفرهنگی
- جلوگیری از دوقطبی شدن موافقان و مخالفان دولت
- تمرکز بر پاسخگویی به مطالبات واقعی جامعه (مبارزه با فساد و تبعیض و...)
- بالا بردن سعه صدر و آستانه تحمل مسئولین در قبال نقدها
- هماهنگی و همگرایی حداکثری با مسئولان نظام بویژه رهبر معظم انقلاب
- احترام به منتقدین و توجه به دغدغه‌ها و دلواپسی‌های نیروهای انقلاب
- رعایت بیش از پیش احترام و شان مجلس و تمکین به خواست نمایندگان مردم
- بیان صادقانه و منطقی مسائل و مشکلات اساسی برای مردم
- تقویت روحیه مردمداری و مردمباوری در مسئولین و کارگزاران و برداشتن موانع و فاصلههای پدیدآمده
- پرهیز از وعده و وعیدهای فراوان و دور از انتظار
- همراهی با مردم در تحمل ناملایمات به جای پاک کردن صورت مسئله
- اجتناب از بزرگنمایی در توانایی‌ها و عملکرد دولت با ارائه آمارهای غیر ملموس به مردم
3- وظایف خواص
- روشنگری و تبیین موضوع
- کمک به تصحیح رابطه دولت و ملت
- فرهنگسازی و فضاسازی به نفع دولت و ملت
- توجه به مخاطب بودن نیروهای ارزشی در این شعار
- اجتناب از رفتار تقابلی با دولت و تقویت رویکرد تعاملی با دولت
- اجتناب از میدان دادن و تریبون‌داری برای منتقدین افراطی دولت
- کمک به دولت در راستای کارآمدی و خدمترسانی به مردم
- صیانت از افتادن مجموعه‌های ارزشی و نیروهای انقلابی به دام سوءاستفادههای حزبی و گروهی
جمع بندی:
امام عسکری(علیه السلام) فرمودند فقیه کسی است که مردم را از شر دشمنانشان نجات دهد. این نقش را رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان ولی فقیه در نزدیک به سه دهه به عهده داشته و در هر برهه‌ای مردم مسلمان ایران را نسبت به راهبردها و تاکتیک‌های شوم دشمنان اسلام و انقلاب به احسن وجه آگاه ساخته و علاوه بر آن با اقداماتی نظیر طرح شعارهای سال، امکانات و منابع انسانی کشور را جهت مقابله با نقشه‌های دشمن بسیج فرموده است.
راهبرد دشمن اصلی انقلاب اسلامی در مقطع کنونی، از منظر مقام معظم رهبری ایجاد شکاف و اختلاف میان ملت و دولت از طریق تحریم‌های اقتصادی و دوقطبی‌سازی جامعه بر سر نحوه مواجهه با مشکلات اقتصادی است که راهکار مقابله با آن وحدت دولت و ملت در بیان خواسته‌ها و همکاری جهت عبور از تنگناهای اقتصادی و سختی‌های معیشتی و به طور کلی توسعه و پیشرفت کشور است.
با این روش اقدام شوم دیگر غرب که بوسیله ایادی آنها در داخل کشور دنبال می‌شود خنثی می‌گردد؛ چراکه فتنه‌گران برای رسیدن به مقاصد سیاسی خود در انتخابات اسفندماه به دنبال ایجاد دوقطبی‌های تصنعی نظیر؛ موافقان و مخالفان دولت، موافقان و مخالفان ادامه مذاکرات هسته‌ای، موافقان و مخالفان رابطه با آمریکا و ... هستند. تلاش برای مصادره کردن نتایج مذاکرات هسته‌ای، برپایی مراسمات پایکوبی به همین بهانه، درخواست نظرسنجی هسته‌ای و افراطی معرفی کردن منتقدان دولت به عنوان دلواپسان و ... بخشی از علائمی هستند که در همین راستا قابل مشاهده می‌باشند.
