چرایی توافق یک مرحله ای

محورهای راهبردی در بیانات رهبر معظم انقلاب

در ابتدا آنچه باید روشن شود این است که بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع فرماندهان و پرسنل نیروی هوایی در 19 بهمن ماه 93 در خصوص مذاکرات هسته ای حاوی چند محور راهبردی پیرامون سیاست های نظام در مذاکرات هسته ای است:

1. موافقت با اصل توافق (من با توافقی که بتواند انجام شود موافقم)

2. موافقت با پیشرفت مذاکرات (من با ادامه و پیشرفت مذاکرات و رسیدن به توافق خوب موافقم)

3. موافقت با توافق خوب (من با رسیدن به توافق خوب موافقم و قطعاً ملت ایران هم با هر توافقی که در بر دارنده عزت و احترام او باشد، مخالفتی ندارد.)

4. موافقت با قرارداد روشن، واضح، غیرقابل تفسیر و تأویل (مفاد این قرار داد نیز باید روشن، واضح و غیرقابل تفسیر و تأویل باشد و مفاد توافق نباید به گونه‌ای باشد که طرف مقابل که عادت به چانه زنی دارد، در قضایای مختلف بهانه جویی کند.)

5. مخالفت با توافق بد (با توافق «بد» موافق نیستم. توافق نکردن بهتر از هر توافقی است که به ضرر منافع ملی و زمینه ساز تحقیر ملت بزرگ ایران شود.) و مخالفت با دیدگاه‌هایی که هر توافقی را خوب و یا توافق بد را بهتر از توافق نکردن می داند.

6. مخالفت با توافق دو مرحله‌ای (توافق دو مرحله‌ای پسندیده نیست... اگر توافقی انجام شود، باید در یک مرحله و در بردارنده کلیات و جزئیات، با یکدیگر باشد.)

7. مخالف با دیدگاهی که توافق را تنها راه برداشتن تحریم‌ها بداند.(اگر این اتفاق نیفتاد، همه بدانند که راهکارهای فروانی در داخل کشور برای کُند کردن حربه تحریم وجود دارد. اگر با همت و تلاش، به داشته‌های خود، به صورت مناسب توجه کنیم، حتی اگر نتوانیم حربه تحریم را از دست دشمن خارج کنیم، می‌توانیم آن را کُند کنیم.)

8. مخالفت با روش غیرمنطقی در مذاکرات(نباید در مذاکره، یک طرف با رفتار غیرمنطقی تلاش داشته باشد که هر آنچه مورد توقع او است، محقق شود. رفتار امریکایی‌ها و چند کشور اروپایی دنباله رو آنها، در مذاکرات، غیرمنطقی است و با پرتوقعی انتظار دارند همه خواسته‌های آنها تحقق یابد در حالی که این، روشِ مذاکره نیست.)

9. خارج کردن حربه تحریم از دست دشمن( با توافق، حربه تحریم از دست دشمن خارج شود، بسیار خوب است.)

10. حفظ حرمت و پیشرفت ملت ایران در مذاکرات (باید در مذاکرات، تکریم، حرمت و پیشرفت ملت ایران محفوظ بماند. زیرا این ملت عادت به پذیرش زورگوییِ طرف مقابل اعم از امریکا و دیگران، ندارد.)

اگرچه هر یک از محورهای فوق نیاز به توضیح و تبیین دارد، اما از آن جایی که مقامات کاخ سفید نسبت به  مخالفت رهبر معظم انقلاب واکنش نشان دادند و با توجه به اینکه موضوع توافق سیاسی و توافق جزئی خیلی پیشتر در مواضع دکتر ظریف و جان کری مطرح شده بود، در این بررسی تنها به دو مرحله‌ای بودن توافقات تمرکز و سعی شده از این منظر وضعیت هسته ای، مورد امعان نظر قرار گیرد. برای این منظور لازم است مشخص شود که طرح توافق برسر کلیات و جزئیات به چه معنای است و طرح این موضوع به چه زمانی بر می‌گردد؟